Gaziantep ve Kahramanmaraş’ta yetiştirilen, iki kent arasında dava konu su olan tescilli İslahiye ve Maraş biberleri, üreticiler arasında rekabet yaşatıyor.
Adlarını ekildiği bölgelerden alan İslahiye ve Maraş biberlerinin yetiştirildiği alanlara göre farklı özellikleri bulunuyor. Özellikle iklim ve toprak yapısıyla kendine has aroma, boyut ve yağ oranıyla öne çıkan biber türleri yemeklere de lezzet katıyor.
İslahiye biberi, büyük boyutu ve yağ oranıyla dikkati çekiyor, Maraş biberi ise üçgen ucu ve ufak olmasıyla İslahiye biberinden ayrılıyor.
Her iki biber, iki kent arasında zaman zaman tartışma konusu oluyor
Maraş biberi Ocak 2003’te, İslahiye biberi ise Ocak 2022’de coğrafi işaret alırken Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası, “İslahiye biberi” coğrafi işaretinin iptali için 18 Şubat 2022’de dava açtı.
İslahiye Belediye Başkanı ve ziraat mühendisi Kemal Vural, AA muhabirine, İslahiye ve Nurdağı bölgesinde yetişen kırmızı biberin diğer biber çeşitlerinden farklı lezzeti olduğunu söyledi.
Bu lezzetin iklim koşullarından oluştuğunu ifade eden Vural, “Bölgemizin iklim koşulları bitki arasındaki hava sirkülasyonunu artırarak biberimizin daha kaliteli olmasını sağlıyor. Biberimiz salça yapımının yanı sıra toz ve pul biber olarak kullanılıyor. Bölgede yetişen en kaliteli biberin İslahiye ve Nurdağı ilçelerinde yetiştiğini iddia ediyoruz.” dedi.
Vural, ilçede her yıl 20 ila 25 bin dönümde İslahiye biberinin yetiştirildiğine değinerek, şöyle devam etti:
“Dönümde 1000 ila 3 bin kilogram arasında verim değişiyor. Sofraya gelen pul biber kolay üretilmiyor. Tohum veya fide olarak ekiyoruz sonra işçilerimiz teker teker fidelerle ilgileniyor, otunu çekip çapasını yapıyor. Daha sonra olgunlaşan biberi toplayarak tek tek çöplerini çekiyor makinelerde parçalıyoruz. Daha sonra güneşe serilip 24 saatte kurutuluyor. 24 saat içinde kuruma gerçekleşmezse küfleniyor. Biberi işlemek kolay değil, her yönüyle zor. Bu işleme zevkli ve tatlı bir acı. Acı çekmek zor ama acı yemek güzel.”
“Biberimiz ince, nazik ve yağlıdır”
İlçedeki üreticilerden Maho Tosun da yaklaşık 600 dönümlük arazilerinin büyük bölümüne biber ektiklerini söyledi.
İlçedeki toprak, hava ve su özellikleriyle İslahiye biberinin yetiştiğini dile getiren Tosun, şunları kaydetti:
“Bölgede yetişen biberlerin kökü İslahiye biberidir. Zamanında tesis açmışlar, bizler oraya sattığımız için Maraş biberi adını almıştır. Böyle bir şey yok. Maraş’ta bizim biber yetişmez, biberimiz sadece İslahiye’de yetişir. Biber ilçenin kendi biberidir. Dünyada birinci sınıf biberin İslahiye arazisinde çıktığını iddia ediyoruz. Dünyanın birçok değişik yerlerinde biber yetişir. Biberleri kalın, kabuklu olur ve tüketildiğinde kabukları erimez. Bizim biberimiz ince, nazik ve yağlıdır. Onun için dünyada birinci biberi İslahiye’den çıkar.”
“Bazı gerçekler Kahramanmaraş biberi kadar acıdır”
Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye Başkanı Hayrettin Güngör ise Maraş biberinin kentin iklimi, güneşi, havası, suyuyla bütünleşerek geçmişten bugüne kadar sadece Türkiye’de değil dünyada markalaşmış ürünleri olduğunu belirtti.
Her bölgenin kendine ait ürünü olduğunu anlatan Güngör, “Biz şunu ifade ediyoruz; Bazı gerçekler Kahramanmaraş biberi kadar acıdır. Dolayısıyla Kahramanmaraş biberiyle Gaziantep’in baklavasıyla, iki şehrin kardeşliğinin de ebedi olduğunu ifade ettik. Şehirlerimiz hiçbir zaman altını çizerek söylüyoruz birbirlerinin rakibi değil, birbirlerinin destekçisidir. Biz Gaziantep’in baklavasıyla da övünüyoruz, Kahramanmaraş’ın biberiyle de övünüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Göngör, Maraş biberinin farklı özellikleriyle tanındığını belirterek, şunları kaydetti:
“Her yerin toprağı, havası, güneşine göre ayrı bir aroma oluşur. Bizim toprağımız, suyumuz ve güneşimize göre biberimizin ayrı tadı var. Kahramanmaraş biberi çok büyük değildir, orta büyüklüktedir. En uç köşesi üçgen gibidir ve çok yakmayan hoş bir acısı vardır. Biz buna ‘acının tatlısı’ ifadesi kullanıyoruz. Bunlar Kahramanmaraş biberinin temel ve belirgin özellikleridir. Geçmişten bugüne kadar da üretilip gelmektedir.”
Kahramanmaraş’ta 15 yıldır biber üreten Cuma Kozak da Maraş biberinin kendine has coğrafyada yetiştiğini dile getirdi.
Maraş biberinin aroması, tadı ve acısıyla diğer biberlerden ayrıştığını ifade eden Kozak, kentte yetiştirilen biberlerin kalitesiyle pazarda kolay alıcı bulduğunu sözlerine ekledi.